De joker, boer en schoppen aas

Soms wordt er lacherig gedaan om de rol van de joker. En ach, dat heeft hij ook wel een beetje aan zichzelf te wijten. De joker is een nar, en een nar is nu eenmaal iemand die niet al te vaak serieus wordt genomen. Maar bij sommige kaartspelletjes is hij van wezenlijk belang. Het belang van het hebben van een joker in je hand kan zomaar het verschil betekenen tussen winst en verlies. Het kan zomaar de hoogste troef zijn die voor jou die avond het verschil gaat maken.

Joker

Als je het over de speelkaart joker hebt, heb je het eigenlijk direct ook over het kaartspelletje jokeren. Het is natuurlijk niet voor niets dat men het spelletje jokeren dan ook jokeren heeft genoemd. Als we gaan kijken naar de herkomst van dit spel, moeten we al gauw in oostelijke kant de grens over. Ook daar kennen ze dit spel al eeuwenlang, al noemen ze het daar in Duitsland Euchre. Elk kaartspel heeft doorgaans twee verschillende (een rode en een zwarte) jokers in het spel. De aanwezigheid van de jokers is leuk en nuttig. Toch wordt gesteld dat in negen van de tien gevallen de kwaliteit van de speelkaarten, en dus niet de aanwezigheid van de joker, bepalend zullen zijn voor de uiteindelijke winst of het geleden verlies.

Boer

Het derde plaatje in rang is de boer. Waarom een sjofele boer als we eerder de hoffelijke heer en de dame al zijn tegengekomen? Is dat met een bedoeling gedaan? Wilde men tegenwicht bieden aan al deze hoffelijkheid en plaatste men daarom een boer in het spel? Dat is wel een van de verklaringen voor de aanwezigheid van de boer, ook wel Jack genaamd. Het woord Jack – vandaar dat er weleens de letter J op de kaart staat – is afkomstig uit de Engelse geschiedenis. Deze geschiedenis geeft een aantal verklaringen voor de reden waarom een boer ook wel Jack genoemd wordt.

Ten eerste hadden we het al over de hoffelijkheid vanwege de aanwezigheid van de vrouw en de heer. Jack staat min of meer voor de gewone man en zou dus in die zin inderdaad tegenwicht moeten bieden aan al wat in het kaartspel hoffelijk is. Ten tweede zou de naam Jack afkomstig kunnen zijn uit het cricket. Althans, dat zeggen de kenners. De slechtste slagman van een team wordt dan ook door zijn teamgenoten niet al te vleiend The Last Man Jack genoemd. Uiteindelijk kan de naam Jack ook nog afkomstig zijn uit het kaartspelletje Game of Fours uit de 16e eeuw. In dat spel kon je een Jack winnen door een winnende combinatie te maken met, jawel….een boer.

Schoppen Aas

Waarom valt de schoppen Aas vaak op in het kaartspel? Heeft dat een reden? Enkele eeuwen geleden zagen de Europese heersers in dat er een slaatje geslagen kon worden uit de populariteit van het kaartspel. Voor de aankoop van een spel kaarten werd er belasting geheven. Elk exemplaar kreeg een stempel om te laten zien dat over dat kaartspel de belasting inderdaad was betaald. Die stempel werd vanaf 1700 geplaatst op de bovenste kaart van het spel, en dat was de schoppen Aas. Mede daardoor wordt de schoppen Aas nog steeds gezien als de belangrijkste kaart van het spel.