Waarom jackpot weggeven?

Onlangs hebben we het er al even over gehad. Mensen geven de zojuist gewonnen jackpot weg aan de kerk of een ander goed doel. Dat is mooi. Dat is heel mooi zelfs. Maar als je dit hoort, blijf je toch dat gevoel houden: “Waarom geeft iemand een hoofdprijs van enkele miljoenen weg en heeft daar geen enkele moeite mee?” Dat blijft een vreemde kwestie. Wat drijft mensen om een prijs weg te geven die ze bijvoorbeeld zojuist in een fysiek of online casino hebben gewonnen? Daar zijn we benieuwd naar. Aangezien de andere partij jouw gift doorgaans niet verwacht, zou je zeggen dat bij de winnaar geen enkele druk aanwezig is voor het doen van deze gift.

Psychologie achter de jackpot

Als we kijken naar de reden van het geven van een bepaalde winst of geldbedrag, komen we er al gauw achter dat het vaak een psychologische reden heeft. Al is dat niet altijd het geval. Als een winnaar van een jackpot reeds veel geld op de bankrekening heeft staan en hij kan de kerk of een andere begunstigde blij maken met 1000 euro, dan zal het psychologisch aspect nauwelijks een rol spelen. Maar dat wordt al anders als het bijvoorbeeld om kleinere bedragen gaat. Want hoe reageer je als je wordt gevraagd te doneren? Misschien wil je het niet, maar gaat het slechts om een paar euro. Wat doe je dan? En zeg je nog steeds nee als er mensen omheen staan die het juist wél doen? Best lastig.

Geefgedrag

Er is een aantal factoren die betrekking hebben op het geefgedrag van de mens. Dat kan betrekking hebben op de goede man aan de deur die namens het Kankerfonds al blij is met een euro, maar dat kan ook betrekking hebben op een jackpotwinnaar die de sociale druk van de hele familie voelt. In eerste instantie draait het om het karakter van de gever. Is hij sterk genoeg om externe factoren te weerstaan, welke factoren dat ook mogen zijn? Direct hieraan verbonden is de rol van zijn naaste omgeving. Want zij vinden wellicht dat de zojuist gewonnen jackpot gemakkelijk verdeeld kan worden onder de familieleden. Of zij vinden dat zij op z’n minst een graantje mogen meepikken van het geluk van een ander.

De ontvangers

Hoe stellen de ontvangers van de gift zich op? Dat kan de man of vrouw aan de deur zijn die collecteert voor een goed doel. Maar dat kan ook die vervelende ‘verkoper’ zijn die u zojuist aan de telefoon had. Hij bleef tenslotte maar doordrammen 2,50 euro per maand te doneren. “Hij gaf me gewoon het gevoel dat ik geen nee kon zeggen.” De rol van de ontvangers is dus belangrijk, zo ook de rol van de media. Want de media zijn juist degenen die met steeds herhalende acties jou het gevoel kunnen geven dat je eigenlijk niet mag weigeren.

Geconcludeerd kan worden dat een gulle gever zijn beslissing niet altijd in zijn eentje maakt. Ook al denkt hij zelf van wel, de druk van buitenaf kan behoorlijk worden opgevoerd. Men krijgt het gevoel dat aan het delen van de buit haast niet meer te ontkomen is.