Dialogic heeft evaluatie van de wet KOA uitgevoerd, wie is dat?

  • Geoffrey
  • 04/12/2024
Dialogic onderzoek online gokken

Op het moment dat de online kansspelwet in werking trad, meer bepaald in oktober 2021 werd afgesproken dat er na een periode van drie jaar een evaluatie plaats zou vinden. Deze evaluatie moest duidelijk maken of de wet de gewenste effecten met zich mee heeft gebracht of niet. De evaluatie werd uitgevoerd door het bedrijf ‘Dialogic’ en heeft enkele toch wel opvallende resultaten met zich meegebracht. Wat die resultaten nu precies zijn ontdek je in dit artikel!

Wie is Dialogic?

Laat ons in eerste instantie even kijken naar wie het bedrijf Dialogic nu eigenlijk precies is. Het betreft hier een onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau. Als organisatie zorgt ze voor de ondersteuning van publieke organisaties door middel van zowel beleidsonderzoek als het verstrekken van strategisch advies. Dialogic staat er verder om bekend gebruik te maken van allerhande innovatieve methodes op het gebied van dataverzameling, data-analyse en data-visualisatie. Bijgevolg was ze dé aangewezen partij om de evaluatie van de wet KOA uit te voeren.

“Evaluatie na drie jaar is ongebruikelijk”

Dat het geen makkelijke evaluatie beloofde te worden was al snel duidelijk. Ook bij Dialogic zelf werd aangegeven dat een evaluatie na een periode van (slechts) drie jaar eigenlijk niet gebruikelijk is. Rekening houdende met de grote impact die online gokken heeft werd er echter op het verzoek van de Tweede Kamer om een vervroegde evaluatie uit te voeren ingegaan.

Er werd door Dialogic voor gekozen om haar onderzoek eigenlijk op te splitsen in drie verschillende delen. Het betreft hier de volgende:

  1. Het aftoetsen van de aannames van het beleid, de zogenaamde beleidstheorie;
  2. Het in kaart brengen van hoe het beleid uitpakt, de uitvoeringspraktijk;
  3. De (eventuele) effecten van het beleid die reeds zichtbaar zijn;

Na afloop van de evaluatie werd door Dialogic een niet onaanzienlijke reeks verbeterpunten opgemaakt. Wat die mogelijke verbeterpunten precies zijn ontdek je hieronder.

Aanzienlijke reeks verbeterpunten

De gepubliceerde wetsevaluatie die door Dialogic werd uitgevoerd en gepubliceerd werd op dinsdag 5 november van dit jaar bevat een toch aanzienlijk aantal verbeterpunten. Er wordt dan ook aan de regering gevraagd om rekening te houden met de onderstaande aandachtspunten.

  • Een onderzoek in te stellen naar de manier waarop de expertise van deskundigen kan worden benut bij het verbeteren van de zorgplicht van de online casino’s of goksites;
  • Meer maatregelen op te nemen in de wet- en regelgeving die de speler moet beschermen om op die manier gok gerelateerde schade zo breed mogelijk tegen te kunnen gaan;
  • Te onderzoeken of er mogelijks gebruik kan worden gemaakt van overkoepelende speellimieten bij alle legale online casino’s;
  • Te onderzoeken of het mogelijk zou zijn om reclameregels op te stellen die effectiever toegepast kunnen worden en (nog) beter aan kunnen sluiten op het kansspelbeleid in Nederland;
  • De problemen met betrekking tot informatiedeling rondom matchfixing te verhelpen;

De eerste 5 punten die staan te lezen in het evaluatieverslag maken reeds duidelijk dat er nog veel ruimte is voor verbetering. Dit gezegd hebbende is dit nog niet de complete lijst. Buiten de bovenstaande aandachtspunten vraagt Dialogic ook aan de regering om:

  • Te onderzoeken of het mogelijk moet zijn voor de KSA om illegale goksites te blokkeren;
  • Te controleren of de KSA toch valse ID’s kan krijgen om zo een beter beeld te krijgen van hoe legale goksites opereren;
  • Het mogelijk maken voor zowel onafhankelijke onderzoekers als beleidsmakers om aanbieder-overstijgende spelersdata in te kunnen kijken;

Naast bovenstaande is het eveneens zo dat de KSA op basis van het onderzoek dat werd uitgevoerd meer gebruik zou moeten maken van de mogelijkheid om partijen die illegale goksites faciliteren (zoals bijvoorbeeld het webhostingbedrijf of de betaalproviders die transacties uitvoeren van en naar de goksites) een bindende aanwijzing te geven.

198-pagina tellende evaluatie

De evaluatie van de KOA die werd uitgevoerd door Dialogic telt in totaal zo’n slordige 198 pagina’s. In dit document zijn niet alleen bevindingen, maar bovendien ook aanbevelingen opgenomen. Het is vervolgens aan de Staatssecretaris om te gaan bepalen welke van deze aanbevelingen al dan niet gevolgd zullen worden.

Bovendien is het ook aan hem om de vorm te bepalen evenals de termijn waarop deze doorgevoerd dienen te worden. Het is de algemene verwachting dat de Staatssecretaris wellicht net voor Kerst een eerste reactie zal geven op de evaluatie van de KOA.

Eerste vooronderzoek in december 2023

Aan het eind van vorig jaar, in de maand december, werd er al een eerste vooronderzoek gepubliceerd. Dit onderzoek werd niet uitgevoerd door Dialogic, maar wel door het onderzoeksinstituut ‘Breuer & Intraval’. De toenmalige minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind gaf naar aanleiding van dat vooronderzoek aan dat er goede inzichten werden verkregen met betrekking tot de doeltreffendheid evenals de effecten van de wet in de algemene zin. Het vooronderzoek stelde wel onder meer dat er nader onderzoek was vereist naar probleemspelers in Nederland.

Ook bij het uitvoeren van de evaluatie werd er uiteraard zeer nadrukkelijk aandacht besteed aan de bescherming van spelers. Een positieve noot weerklonk alvast voor het Cruks-register. Het uitsluitingsregister wordt door de onderzoekers dan ook bestempeld als een uiterst effectieve maatregel om spelers te beschermen tegen de gevaren van een mogelijke kansspelverslaving.

“Zorgplicht onderbrengen bij kansspelaanbieders was naïef”

Een punt van kritiek welke door de onderzoekers werd geuit heeft betrekking tot de beslissing om de zorgplicht onder te brengen bij kansspelaanbieders. Zij zijn immers van mening dat de commerciële belangen teveel zouden (kunnen) conflicteren met het beleid dat is bedoeld om spelers te beschermen. Dit had eigenlijk op voorhand verwacht kunnen worden, aldus de onderzoekers. Ook de limieten die nu reeds worden gehanteerd zouden onvoldoende zijn.

“Nood aan overkoepelende speellimieten”

Sinds de regulering van de online kansspelmarkt in Nederland zijn er reeds verschillende nieuwe en vooral striktere limieten ingevoerd. Toch zijn de huidige limieten volgens de onderzoekers nog niet voldoende. In het bijzonder de hoog-risico spelers zouden hiermee nog niet voldoende worden beschermd. Door speellimieten per aanbieder te hanteren is er namelijk nog altijd sprake van een zekere eigen verantwoordelijkheid van de speler. Hij of zij zou er namelijk zomaar voor kunnen kiezen om alsnog gewoon verder te spelen bij een andere aanbieder van zodra de limiet bij een bepaald online casino is bereikt. Dit kan niet meer wanneer er gebruik wordt gemaakt van een overkoepelende limiet bij alle kansspelaanbieders.

Moeten gokreclames nog beperkter getoond worden?

Een laatste aanbeveling die naar voor kwam uit het vooronderzoek had betrekking tot het wervende effect van kansspelreclame op zowel de legale als de illegale kansspelmarkt. Ook tijdens de zogenaamde validatiesessies welke door Dialogic werden uitgevoerd kwam dit onderwerp naar voren.

In het bijzonder voor de meest kwetsbare groepen zou gelden dat ze nog beter beschermd dienen te worden. Dit omdat zij vaak alsnog in aanraking kunnen komen met reclame voor online kansspelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan mensen die staan opgenomen in het Cruks-register. Een registratie in dit register zorgt er namelijk niet voor dat er geen reclame-uitingen meer gezien kunnen worden. Aanbieders van online kansspelen kunnen momenteel ook niet zien of een speler al dan niet staat ingeschreven in het Cruks-register zolang er geen loginpoging wordt ondernomen.